ศาสตราจารย์ พูน เกษจำรัส ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะภาพถ่าย) ประจำปีพุทธศักราช 2531 และเป็นบุคคลดีเด่นแห่งชาติ สาขาพัฒนาสังคม(ด้านศิลปะภาพถ่าย) ปี พ.ศ.2533 เป็นหนึ่งในกรรมการก่อตั้งสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ และเป็นนายกสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยฯ หลายสมัยนาน 11 ปี
 

ศาสตราจารย์ พูน เกษจำรัส เกิดวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พุทธศักราช 2464 ที่จังหวัดเพชรบุรี จบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนประจำจังหวัดเพชรบุรี(โรงเรียนคงคาราม) ต่อมาได้เข้าศึกษาต่อที่ โรงเรียนเพาะช่าง มีความรักและสนใจในศิลปะภาพถ่าย ชอบเล่นกล้องเป็นชีวิตจิตใจ จึงได้ใช้วิชาความรู้ทางศิลปะภาพถ่ายหารายได้เพื่อใช้เป็นทุนในการศึกษา จนสำเร็จการศึกษาในระดับประโยคครูประถมการช่าง(ปป.ช.) และประโยคครูวาดเขียนโท(วท.) ชั้นสูงสุด นายพูนได้เข้าศึกษาต่อที่คณะจิตรกรรมประติมากรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นรุ่นแรก (นักศึกษาคนแรกของมหาวิทยาลัยศิลปากร-นักศึกษาเลขประจำหมายเลข 1) จนจบอนุปริญญาศิลปบัณฑิต สาขาจิตรกรรมและประติมากรรม (การศึกษาชั้นสูงสุดในขณะนั้น)

ทำงานครั้งแรกเป็นครูศิลปะที่โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียน อยู่ 1 ปี ได้รับการบรรจุเป็นครูตรีอยู่ที่โรงเรียนเพาะช่างเป็นเวลา 6 ปี ก่อนจะย้ายไปสอนที่ โรงเรียนอุเทนถวาย และย้ายไปประจำแผนกวิชาช่างถ่ายรูป (ปัจจุบันคือสาขาวิชาเทคโนโลยีการถ่ายภาพและภาพยนตร์) วิทยาลัยเทคนิคกรุงเทพ ซึ่งอาจารย์พูนได้บุกเบิกการสอนวิชาถ่ายภาพให้นักศึกษามาหลายต่อหลายรุ่น จนมีศิษย์จำนวนมากทั่วประเทศ ต่อมาอาจารย์พูนได้รับตำแหน่งเป็นหัวหน้าแผนกวิชาช่างภาพและหัวหน้าคณะวิชาช่างพิมพ์-ช่างภาพ จนเกษียณอายุราชการ และยังเป็นอาจารย์สอนพิเศษตลอดมา กระทั่งในปี 2530 ได้รับแต่งตั้งเป็น “ศาสตราจารย์พิเศษ” วิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา (วิทยาเขตเทคนิคกรุงเทพฯ) ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ

นอกจากนี้ศาสตราจารย์ พูนยังเป็นศิลปินที่มีบทบาทและให้บริการแก่สังคมอย่างกว้างขวาง เคยเป็น กรรมการฝ่ายศิลป์และการพิมพ์ให้แก่โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, เป็นที่ปรึกษาโครงการศึกษางานช่างของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, เป็นผู้เขียนคำบรรยายภาษาไทย “หนังสือภาพถ่ายฝีพระหัตถ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9” เป็นที่ปรึกษาฝ่ายวิชาการและเขียนพระราชประวัติทางการถ่ายภาพโครงการ “ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์พัฒนาประเทศ” เป็นที่ปรึกษาการถ่ายภาพของบริษัทฟูจิ โฟโต้ ฟิล์ม(ประเทศไทย) จำกัด และตำแหน่งอื่น ๆ อีกมากมาย ได้รับเกียรตินิยมจากสมาคมภาพถ่ายแห่งประเทศไทย สมาคมสโมสรสยามคัลเลอร์สไลด์ และสหพันธ์ศิลปะการถ่ายภาพนานาชาติประเทศสวิตเซอร์แลนด์

ในด้านการถ่ายทอดวิชาความรู้ทางศิลปะภาพถ่ายนั้น ศาสตราจารย์ พูน เกษจำรัสได้เป็นอาจารย์สอนภาพถ่ายที่วิทยาลัยเทคนิคกรุงเทพ เป็นเวลาเกือบ 40 ปี มีศิษย์เป็นจำนวนมากทั่วประเทศ เป็นศิลปินอาวุโสคนสำคัญด้านศิลปะถ่ายภาพซึ่งเป็นที่ยอมรับนับถือในวงการศิลปะภาพถ่ายโดยทั่วไป