Hall of Frame
จิตต์ จงมั่นคง
ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพถ่ายศิลปะ) ประจำปีพุทธศักราช 2538

นายจิตต์ จงมั่นคง ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพถ่ายศิลปะ) ประจำปีพุทธศักราช 2538 เป็นนายกสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยในปี 2530-2531 และยังเป็นประธานที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ของสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยฯในปี 2541 เป็นศิลปินภาพถ่ายศิลปะอาวุโสที่ดีเด่นเป็นที่ยอมรับทั้งในและต่างประเทศ

เกิดเมื่อวันที่ 1 มกราคม พุทธศักราช 2465 ที่กรุงเทพมหานคร หลังจากจบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จาก โรงเรียนอัสสัมชัญ บางรัก ออกจากโรงเรียนมาทำงานหาเลี้ยงชีพเป็นช่างซ่อมวิทยุที่ร้านถ่ายรูปชื่อดังย่านถนนสี่พระยา แต่มักไปคลุกคลีกับเพื่อนที่ทำงานอยู่ในห้องมืด และได้เริ่มงานถ่ายภาพเมื่อมีอายุเพียง 16 ปี หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ย้ายไปทำงานในแผนกภาพของร้านโอสถาคาร ที่ถนนเจริญกรุง บางรัก มีหน้าที่อัดขยายรูปและล้างฟิล์มในช่วงที่ทำงานที่ร้านโอสถาคารนี้ นายจิตต์ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ล้างฟิล์มถวาย จนกระทั่งมีร้านถ่ายรูปเป็นของตัวเอง ได้รับใช้เป็นผู้ล้างฟิล์มและขยายภาพเป็นเวลาร่วม 37 ปี ซึ่งนายจิตต์ จงมั่นคง รู้สึกปลาบปลื้มในพระมหากรุณาธิคุณเป็นอย่างยิ่ง

ได้รับเกียรตินิยมสูงสุด จากสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์, สหพันธ์ศิลปการถ่ายภาพนานาชาติ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และสมาคมถ่ายภาพสยามคัลเล่อร์สไลด์ ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นตติยดิเรกคุณาภรณ์ (ต.ภ.) เคยเป็นกรรมการตัดสินและเป็นที่ปรึกษางานภาพถ่ายหลายรายการ อาทิ นิทรรศการภาพถ่ายนานาชาติ นิทรรศการภาพถ่ายทั่วประเทศ เป็นต้น เป็นประธานที่ปรึกษากิตติมศักดิ์นิตยสารภาพถ่ายหลายฉบับ อาทิ Photo Tech, Photo&Graphic, Photo&Art เคยเป็นนายกสมาคมและที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ของสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์

นายจิตต์ จงมั่นคง ได้ชื่อว่าเป็นนักถ่ายภาพ และได้ชื่อว่าเป็นช่างห้องมืดเช่นกัน มีประสบการณ์และความสามารถในการทำงานในห้องมืดสูงอย่างยากจะหาใครเทียบได้ ภาพถ่ายขาวดำที่ถ่ายมานั้นถูกกำหนดองค์ประกอบของภาพ น้ำหนักสีและแสงเงาในห้องมืดมากกว่าในการถ่าย เช่นในภาพผลงานชื่อ “เมื่อพายุโหม” เป็นภาพคนกำลังถ่อเรือและมีภาพเมฆฝนเป็นฉากหลัง ถ่ายมาจากคลองย่านบางแค นำฟิล์มเมฆที่ถ่ายในหน้าฝนมาซ้อนเข้าแทนฉากหลัง ได้ภาพตามจินตนาการที่เต็มไปด้วยอารมณ์ความรู้สึกจากกระบวนการทำงานในห้องมืดที่ละเอียดอ่อน นับเป็นความสามารถในการถ่ายภาพและอัดขยายภาพที่ถ่ายทอดผลงานได้อย่างงดงามและมีสุนทรียศาสตร์

นายจิตต์จงมั่นคงเป็นศิลปินภาพถ่ายผู้บุกเบิกงานด้านภาพถ่ายและภาพถ่ายศิลปะคนสำคัญคนหนึ่งของไทย ทำงานด้านนี้อย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน รวมเป็นเวลากว่า 60 ปี นับเป็นผู้ที่ได้อุทิศตนให้กับงานด้านภาพถ่ายและภาพถ่ายศิลปะอย่างแท้จริง

ภาพประกอบ
กดรูปเพื่อขยาย

เมื่อพายุโหม

หญ้าอ่อน

พระมงคลบพิตร2490

ฝนปรอย2498

ทางสู่เกียรตินิยม2517

ทอยกอง2496

ถนนสี่พระยา2491

ถนนสาธร2495

ความแตกต่าง